Tuesday, November 8, 2011

ကထိန္သကၤန္း သမိုင္းေၾကာင္း

 
ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ သာ၀တၳိျပည္ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းမွာ သီတင္းသံုးေနထိုင္ေတာ္မူ စဥ္ပါေ၀ယ်ကတိုင္းသားရဟန္း(၃၀)တို႔သည္အရညကင္ဓုတင္ပိ႑ပါတ္ဓုတင္ပံသုကူဓုတင္တို႔ကိုေဆာင္ၾကေလသည္။ ထိုရဟန္းတို႔သည္ ျမတ္ဗုဒၶကို ဖူးျမင္ရန္ သာ၀တၳိျပည္သို႔ ၾကြလာကုန္၏။ သို႔ေသာ္ ၀ါဆိုရက္ကို မမွီလိုက္ၾကသည့္အတြက္ သူတို႔သည္ ခရီအၾကားျဖစ္ေသာ သာေကတျမိဳ႕၌ ၀ါကပ္ၾကရေလကုန္၏။ ထိုရဟန္းတို႔သည္ ”ငါတို႔၏ အနီးျဖစ္ေသာ ဤသာေကတျမိဳ႕မွ ေျခာက္ယူဇနာအရပ္၌ ျမတ္စြာဘုရားသည္ သီတင္းသံုးေနေတာ္မူ၏။



ငါတို႔သည္ ျမတ္စြာဘုရားကို ဖူးေျမာ္ခြင့္မရကုန္”ဟု မေပ်ာ္ပိုက္ပဲ ၀ါဆိုၾကရကုန္၏။ထိုရဟန္းတို႔သည္ သံုးလလြန္၍ ၀ါကၽြတ္ပ၀ါရဏာျပဳျပီးေနာက္ ျမတ္ဗုဒၶကို ဖူးျမင္ရန္ သာ၀တၳိျပည္ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းသို႔ ၾကြေတာ္မူခဲ့ၾကသည္။ လမ္းခရီးတြင္း မိုးၾကီးသည္းထန္စြာရြာသြန္းသည့္အတြက္အေၾကာင့္ သူတို႔၏ သကၤန္းမ်ားသည္ မိုးေရစိုစြတ္ကုန္ၾကသည္။ သကၤန္းအပိုမပါရွိသည့္အတြက္ သကၤန္းအစိုမ်ားျဖင့္သာ ၾကြလာခဲ့ရေလသည္။ ထိုမွ်မက သူတို႔သည္ ရြ႕ံႏြံမ်ားထဲမွ ရံုးကန္၍ ဆင္းရဲၾကီးစြာျဖင့္ သာ၀တၳိျပည္ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းသို႔ ေရာက္လာၾကရေလကုန္သည္။ ထိုအခါ ျမတ္စြာဘုရားသည္



”ရဟန္းတို႔ ခန္႔က်န္းသာလို႔မာပါစ၊ မွ်တၾကပါရဲ႕လား၊ အခ်င္းခ်င္း ျငင္းခံုမွဳ မျဖစ္သည္၍ ခ်မ္းသာစြာ ၀ါဆိုခဲ့ၾကပါကုန္၏ေလာ့၊ ဆြမ္းကြမ္းေကာ ျပည့္စံုၾကပါရဲ႕လား၊”ဟူ၍ ေမးေတာ္မူေသာအခါ ရဟန္းမ်ားသည္

”တပည့္ေတာ္တို႔တေတြ က်န္းမာၾကပါတယ္ ဘုရား၊ မွ်တၾကပါတယ္ဘုရား၊ အခ်င္းခ်င္းညီညြတ္စြာ ေနခဲ့ၾကပါတယ္ဘုရား၊ ဆြမ္းကြမ္းလည္း ျပည့္စံုပါတယ္ဘုရား၊ တပည့္ေတာ္တို႔တေတြ ျမတ္စြာဘုရားကို ဖူးေျမာ္ရန္ သာ၀တၳိျပည္သို႔ လာၾကတဲ့အခါ၀ါဆိုရက္မမွီတဲ့အတြက္ ခရီးအၾကား သာေကတျမိဳ႕၌ ၀ါကပ္ခဲ့ၾကရပါတယ္ဘုရား၊၀ါကပ္ျပီးလို႔ ပ၀ါရဏာျပဳျပီးလို႔ ျမတ္စြာဘုရားကို ဖူးျမင္ရန္ သာ၀တၳိျပည္ လာၾကတဲ့အခါ လမ္းခရီးတြင္ မိုးၾကီးသည္းထန္စြာ ရြာတဲ့အတြက္ လမ္းခရီးတစ္ေလွ်ာက္ မိုးစုိေသာ သကၤန္းမ်ားျဖင့္ လာခဲ့ၾကရပါသည္ဘုရား၊



ထို႔ျပင္ဘုရားတပည့္ေတာ္တို႔သည္ပင္ပန္းဆင္းရဲစြာမိုးထဲေလထဲရြံ႕ႏြံဗြက္တို႔ကိုျဖတ္ေက်ာ္ျပီးလာခဲ့ရပါသည္

ဘုရား”ဟုေလွ်ာက္ထားေလသည္။ ထိုအခါ ျမတ္စြာဘုရားသည္ ထိုပါေ၀ယ်ကတိုင္းသား ရဟန္းေတာ္ အပါးသံုးဆယ္တို႔ကို အေၾကာင္းျပဳကာ ကထိန္လွ်ာသကၤန္းကို ခြင့္ျပဳေတာ္မူပါသည္။







ကထိန္ဆိုသည္

ဗုဒၶါဒီဟိ ကထီယေတ သိလာဃေတ ပသံသီယေတတိ ကထိနံ-ဘုရားအစရွိေသာ သူေတာ္ေကာင္းေတြက ကထိနစီ၀ရဒါနကို ေကာင္းေပစြေကာင္းေပစြျမတ္ေပစြဟုခ်ီးမြမ္းအပ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ကထိန္လို႔ေခၚသည္။



ခ်ီးမြမ္းျခင္းအေၾကာင္းသံုးခ်က္



(၁) သံဃိကဒါနျဖစ္ေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း



(၂ )အထူးသဃိကဒါနျဖစ္ေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း



(၃)သံဃာေတာ္အရွင္ျမတ္တို႔၏ အာပတ္ကို သုတ္သင္ႏိုင္ေသာ ဒါနျဖစ္ေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္းဘုရား အစရွိေသာ အရိယာသူေတာ္ေကာင္းေတြက အထူးအားျဖင့္ ခ်ီးမြမ္းေတာ္မူပါတယ္။



(၁) သံဃိကဒါနျဖစ္ေသာေၾကာင့္



ကထိန္ကမၼ၀ါစာဖတ္ၾကတဲ့အခါ “ဣဒံ သဃႆ ကထိနစီ၀ရံ ဥပၸႏၷံ”လို႔ ကမၼ၀ါစာမွာ ပါပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ”သံဃႆ ဥပၸႏၷံ”ဟူသည္ သံဃာေတာ္အရွင္သူျမတ္မ်ားရဲ႕ အထံမွာျဖစ္ေပၚတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

ဒီစကားကိုေထာက္ေသာအားျဖင့္ ကထိနဒါနကို သံဃိကဒါနလို႔ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ သံဃိကသကၤန္းနဲ႔သာကထိ္န္ ခင္းလို႔ရပါတယ္၊ဒီလိုသံဃိကဒါနျဖစ္ေသာေၾကာင့္ကထိနစီ၀ရဒါနကိုဘုရားအစရွိတဲ့သူေတာ္ေကာင္းေတြက ခ်ီးမြမ္းၾကတာပါ။ပုဂၢလိကဒါနထက္ျမတ္ေနလို႔ ဒီကထိနစီ၀ရသံဃိကဒါနကို အထူး၀ိေသသျပဳ ခ်ီးမြမ္းျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။





တစ္ႏွစ္မွ တစ္လ၊ တစ္လမွ တစ္ရက္၊ တစ္ရက္မွာလဲ တစ္ေက်ာင္းတည္း လွဴလို႔ရတယ္တစ္ေက်ာင္းမွာ တစ္ရက္ပဲလွဴလို႔ရတယ္။ တျခားဒါနထက္ ထူးျခားေနတယ္။အျမဲလွဴလို႔မရ အခ်ိန္ကာလအားျဖင့္သာ လွဴဒါန္းရေသာ ဒါနျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ဘုရားစေသာ သူေတာ္ေကာင္းမ်ားက ခ်ီးမြတ္ေတာ္မူၾကပါတယ္။



(၂)အထူးသံဃိကဒါနျဖစ္ေသာေၾကာင့္



ကထိနစီ၀ရဒါနကို ပထမ၀ါဆိုလျပည့္ေက်ာ္တစ္ရက္ေန႔မွစ၍ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေက်ာ္ တစ္ရက္ မဟာ ပ၀ါရဏာေန႔၌ ပုရိမ၀ါကၽြတ္လို႔ ၀ါမက်ိဳးမျပတ္တဲ့ သံဃာေတာ္ေတြသာ ဒီကထိန္သကၤန္းကို အလွဴခံ ခြင့္ရွိ တယ္။

အႏုဇာနာမိ ဘိကၡေ၀ ၀ႆံ၀ု႒ာနံ ဘိကၡဴနံ ကထိနံ အတၳရိတံု”



ဆိုလိုသည္မွာ ၀ါဆိုသံဃာေတြကိုသာ ကထိန္ခင္းခြင့္ျပဳထားတယ္။ ကထိန္သကၤန္းလွဴသူေတြကလဲ ဒီက ထိ္န္ခင္းခြင့္ရွိတဲ့ ရဟန္းေတာ္ေတြကိုသာ ကထိ္န္ခင္းခြင့္ျပဳထားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီကထိနဒါနကို ထူးျခား တဲ့ဒါနလို႔ေျပာတာ။ဒီလို ထူးျခားတဲ့ သံဃိကဒါနျဖစ္လို႔ ဘုရားအစရွိေသာ သူေတာ္ေကာင္းတို႔က ခ်ီးမြမ္း ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။



(၃) သံဃာေတာ္အရွင္သူျမတ္တို႔၏အာပတ္ကိုသုတ္သင္ေသာဒါနရဟန္းေတာ္မ်ားမွာျမတ္ဗုဒၶပညတ္ထားတဲ့ သိကၡာပုဒ္ အက်ဥ္းအားျဖင့္ ၂၂ရ သြယ္၊ အက်ယ္အားျဖင့္ ကုေဋကိုးေထာင္ေက်ာ္ရွိေနပါတယ္။ ဒီသိကၡာပုဒ္ေတြကို ၾကဴးလြန္ရင္အာပတ္သင့္တယ္။ သို႔ေသာ္ ကထိန္သကၤန္းကို အလွဴခံၾကတဲ့ သံဃာ ေတာ္မ်ားဟာ ျမတ္ဗုဒၶက ခ်မွတ္ထားေသာ သိကၡာပုဒ္ငါးမ်ိဳးမွ လြတ္ျငိမ္းခြင့္ရရွိႏိုင္ပါတယ္။ထိုလြတ ္ျငိမ္းခ်မး္ သာခြင့္ ငါးပါးဟူသည္ကား



(က) ရဟန္းသည္ မပန္းၾကားပဲ ဒါယကာအိမ္သို႔ သြားႏိုင္ျခင္း



(ခ) တိစီ၀ရိတ္အဓိ႒ာန္တင္ေသာ သကၤန္းကို မယူပဲ သြားႏိုင္ျခင္း

(ဂ) ဂဏေဘာဇဥ္ကို စားႏိုင္ျခင္း



(ဃ)အလိုရွိေသာ အဓိ႒ာန္ ၀ိကပၸမျပဳေသာ သကၤန္းကို ေဆာင္ႏိုင္ျခင္း



(င) ထိုကထိန္ခင္းေသာ ေက်ာင္း၌ သကၤန္းျဖစ္ေပၚလာတိုင္း ကထိန္ခင္းေသာ ရဟန္းတို႔အားသာ ျဖစ္ရျခင္း တို႔ပင္ျဖစ္သည္။ကထိန္အာနိသင္ရေသာကာလသည္ကားသီတင္းကၽြတ္လျပည့္တစ္ရက္ေန႔မွတေပါင္းလျပည့္အထိ ငါးလတိုင္တိုင္ျဖစ္ေပသည္။ထို႔ေၾကာင့္ ကထိန္ကို ဘုရားအစရွိေသာ သူေတာ္ေကာင္းမ်ားက ေကာင္းေပစြ ေကာင္းေပစြဟု ခ်ီးမြမ္းေတာ္မူၾကပါေပကုန္သည္။ထိုသို႔ေသာ အေၾကာင္းမ်ားကို ေထာက္ဆကာ ေရွးဆရာ ေတာ္ၾကီးမ်ားက”ဘုရားမွာေတာ့စိန္၊ေက်ာင္းမွာေတာ့သိမ္၊ သကၤန္းမွာေတာ့ကထိန္”ဆိုျပီး ဆိုရိုးစကား ျပဳထားၾကသည္။





ကထိန္သကၤန္းအလွဴရွင္မ်ား ရရွိေသာ အက်ိဳးငါးပါး



(၁) မိမိတို႔ အလိုရွိအပ္ေသာ အရပ္မ်ားသို႔ အတားအဆီး အခ်ဳပ္အခ်ယ္မရွိဘဲ သြားႏိုင္ျခင္း၊



(၂) ကိုယ္ပိုင္ပစၥည္းမ်ားကို ထားလိုရာ ထားႏိုင္ျခင္း၊



(၃) အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ အ၀တ္အစား အစာအေသာက္မ်ားႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း၊



(၄) အစာအေသာက္ႏွင့္ပတ္သက္၍ ဘယ္ေသာအခါမွ ေဘးမျဖစ္ျခင္း၊



(၅) စည္းစိမ္ဥစၥာေပါမ်ားျခင္းတို႔ပင္ျဖစ္သည္။







ကထိန္ခင္းျခင္းအဓိပၸာယ္



ကထိန္သကၤန္းလွဴရွင္မ်ားသည္ “သံဃႆ ေဒမ”ဟုဆိုကာလွဴဒါန္းလိုက္ေသာသကၤန္းကိုသံဃာေတာ္မ်ားက သိမ္ထဲမွာရွိတဲ့ကထိန္သကၤန္းအလွဴခံမည့္ေက်ာင္းမွာရွိေသာရဟန္းေတာ္တစ္ပါးကိုသံဃာအမ်ားသေဘာတူ

မွဳနဲ႔ ေရြးခ်ယ္ျပီး ထိုကထိန္လ်ာသကၤန္းကို ကမၼ၀ါစာႏွင့္ ရြတ္ဖတ္ကာ ေပးၾကရပါသည္။ ထိုကထိန္သကၤန္းကို ရရွိေသာ ရဟန္းသည္ မ္ိမိေက်ာင္းတိုက္ကို ျပန္ျပီး ကထိ္န္ခင္းရပါသည္။ ကထိန္ခင္းဟူသည္ စြန္႔သင့္ေသာ သကၤန္းကို စြန္႔၊အဓိ႒ာန္တင္သင့္ေသာ သကၤန္းကို အဓိ႒ာန္တင္ကာ လက္ရွိရရွိလာေသာ သကၤန္းကို ၀ိနည္းေၾကာင္းအရ လိုက္နာျပဳက်င့္သည္ကို ဆိုလိုပါသည္။

ကထိန္သကၤန္းကို ခြင့္ျပဳေတာ္မူရျခင္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္



ရဟန္ေတာ္မ်ားဟာ လိုက္နာရန္အလို႔ငွာ ျမတ္ဗုဒၶက ခ်မွတ္ထားေသာ ၀ိနည္းစည္းကမ္းငါးမ်ိဳးကို အခ်ိန္ကာ လအတိုင္းအတာတစ္ခုအတြင္း မလိုက္နာဘဲ ကင္းလြတ္ခြင့္ရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္အတြက္ ကထိန္ ခင္ ျခင္းျဖစ္သည္။







ညွပ္မၾကီး





ညပ္မၾကီးဟူသည္ တန္ဖိုးရွိေသာ ပစၥည္းမ်ားကို စီးထားေသာအ ပေဒသာပင္အၾကီးစားၾကီးကို ဆိုလိုသည္မဟုတ္။ကထိန္ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ စကားလံုးသည္ကား ဥတ္ျဖစ္သည္။ ဥတၱိဆိုေသာ စကားလုံုးမွဆင္းသက္လာသည္။”ဥတၱိဒုတိယကမၼ၀ါစာ”ရြတ္ဆိုျပီးကထိန္ခင္းထိုက္ေသာရဟန္းကိုကထိန္

သကၤန္းေပးရသည္။ထို႔ေၾကာင့္ ထိုကထိန္သကၤန္းကို ”ဥတ္”သကၤန္းဟူ၍ဆိုပါသည္။ဥတ္သကၤန္းဟူ

သည္ ရဟန္းမ်ားအသံုးျပဳေတာ္မူေနေသာ အေပၚရံုသကၤန္း၊ ေအာက္ပိုင္းသကၤန္းႏွင့္ ႏွစ္ထပ္သကၤန္း

ထိုသံုးထည္တြင္ တထည္ထည္ကို ဆိုလိုပါသည္။







မ်က္ေမွာက္ေခတ္ကထိန္



ယေန႔ ျမန္မာျပည္တြင္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ကထိန္မ်ားကို ၾကည့္လွ်င္ ရွဳျမင္ရသူတို႔၏ စိတ္၀ယ္ အလြန္အင္မတန္မွၾကည္ႏူးစရာေကာင္းလွေပသည္။သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေက်ာ္တစ္ရက္မွတန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္အထိ ကထိန္ပဲြက်င္ပရာ တစ္လတာကာလအျဖစ္သတ္မွတ္ၾကကာ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလံုး အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္မွာ ကထိန္ပဲြမ်ားကို စည္းကား သိုက္ျမိဳက္စြာ က်င္းပၾကသည္။ ရပ္ကြက္အလိုက္၊ အသင္းအလိုက္၊ ဌာနအလိုက္စသည္ျဖင့္ ျမိဳ႕ေရာ ေတာမပါမက်န္ ကထိန္ပဲြကို စည္းကားသိုက္ျမိဳက္စြာက်င္းပေနၾကသည္။

တန္ဖိုးရွိေသာ ပေဒသာပင္အၾကီးစားၾကီးမ်ားကို စီးကာ အတီးအမွဳတ္ အကအခံုမ်ားျဖင့္ လွည့္လည္အပူေဇာ္ခံၾကသည္။ရည္ရြယ္ခ်က္သည္ကားၾကည့္ရွဳသူဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔သဒၶါတရားတိုးပြားႏိုင္ေစရန္အလို႔ငွာျဖစ္သည္။ ထိုပေဒသာပင္မ်ား၏ ၾကီးက်ယ္ခမ္းနားမွဳကို ၾကည့္ေသာအားျဖင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား၏ သဒၶါတရားေကာင္းမွဳသည္ကား အထူးေျပာဖြယ္မလိုေတာ့ေပ။



သို႔ေသာ္ စိတ္မေကာင္းစရာတစ္ခုသည္ကား အခ်ိဳ႕ေသာ အလွဴရွင္အခ်ိဳ႕သည္ကား ကထိ္န္၏ အဓိပၸာယ္ကိုကား တိတိက်က် မသိေတာ့ေခ်။ ပေဒသာပင္ၾကီးေတြစီး၊ ဆိုင္းေတြ ဗုံေတြႏွင့္ လွည့္လည္ျပီး ေနာက္ဆံုး ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းကို ထိုပေဒသာပင္ၾကီးေတြပို႔လိုက္သည္ကိုပင္ ကထိန္ဟုထင္မွတ္ေနၾကသည္။ ဆရာေတာ္မ်ားေဟာၾကားေတာ္မူေသာ တရားေတာ္မ်ားကိုပင္ မနာယူႏိုင္ေတာ့ေပ။အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ တစ္ေနကုန္ မေမာႏိုင္ မပန္းႏိုင္ တီးမွဳတ္ကခုန္မွဳခဲ့ၾကေသာေၾကာင့္ေပတည္း။ အကာျဖစ္ေသာ တီးမွဳတ္ကခံုမွဳေတြနွင့္ အဆံုးသတ္ျပီး၊ အႏွစ္ျဖစ္ေသာ ဆရာေတာ္မ်ားေဟာေသာ ကထိန္အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ တရားမ်ားကိုကား မနာယူႏိုင္ေတာ့ေပ။



ထိုေၾကာင့္ေငြကုန္လူပန္းျဖစ္ေနေလ၏။ဤသည္ပင္လွ်င္အထူးသတိျပဳစရာအခ်က္ျဖစ္ေပသည္။မိမိတို႔ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအေနျဖင့္ ဤကဲ့သို႔ မျဖစ္မူ၍ တစ္ႏွစ္မွ တစ္ခါ ၾကံဳခဲလွေသာ ဤကထိန္ပဲြရာသီအတြင္း အကာမပါမူ၍ အႏွစ္သက္သက္ျဖစ္ေသာ အလုပ္ကို လုပ္ႏိုင္ၾကပါေစဟု တိုက္တြန္းရင္း မိမိ၏ ေဆာင္းပါးကို နိဂုပ္ခ်ဳပ္လိုက္ရေပသည္။

No comments:

Post a Comment